Cerkiew św. Mikołaja w Białowieży należy do parafii prawosławnej św. Mikołaja Cudotwórcy. Świątynię wzniesiono w latach 1895-1897. W zabytkowej murowanej cerkwi św. Mikołaja znajduje się rzadko spotykany ikonostas z chińskiej porcelany. To jedyny tego rodzaju zabytek Polsce, a w Europie jeszcze tylko dwie cerkwie zostały podobnie wyposażone. Białowieski ikonostas, czyli ściana z ikon oddzielająca nawę główną od ołtarza, został sprowadzony z Petersburga na specjalne życzenie cara Aleksandra III. Jego dominującym kolorem jest zieleń, a wzory mają przeważnie charakter roślinny.
Fundatorem cerkwi był car Aleksander III, który osobiście w sierpniu 1894 roku wizytował budowę nowej, murowanej świątyni. Powstała ona w miejsce poprzedniej, drewnianej, z powodu złego stanu technicznego przeznaczonej do rozbiórki. W styczniu 1895 roku wyświęcono nową cerkiew, która uchodziła za najpiękniejszą w całej guberni grodzieńskiej.
Budowla została wzniesiona z czerwonej cegły, którą na miejscu wyrabiał Niemiec sprowadzony z Górnego Śląska, Juliusz Karol Miller. Do postawienia fundamentów użyto ciosanych kamieni z Puszczy Białowieskiej. Bryłę świątyni zwieńczyły dwie kopuły, jedna z nich była przeznaczona na dzwonnicę. Dzwon, o wadze 125 kg, był tak donośny, że przy sprzyjających warunkach atmosferycznych jego głos niósł się aż na obrzeża Puszczy Białowieskiej. Z Petersburga sprowadzono ikonostas z chińskiej porcelany. Ostateczne prace wykończeniowe zamknięto w 1897 roku, tuż przed wizytą w Białowieży następcy Aleksandra III, cara Mikołaja II. Monarcha ten podczas częstych pobytów w Białowieży lubił przebywać w cerkwi, słuchając w niej chórów parafialnych. W 1907 r. świątynia otrzymała oświetlenie elektryczne. I wojna światowa oszczędziła obiekt, który w okresie międzywojennym wyremontowano. 1 września 1939 r. bomba zniszczyła jedną ze ścian oraz poczyniła spustoszenia wewnątrz, które dosyć szybko naprawiono. Po II wojnie światowej we wnętrzu świątyni wykonano malowidła, wyposażono ją w różne sprzęty (piece, żyrandole, wykładziny, dywany itp.), wymieniono pokrycie dachu, założono nową instalację elektryczną i odgromową. W latach powojennych cerkiew była odwiedzana przez najwyższych dostojników prawosławnych z Polski i ze świata, była miejscem odbywających się koncertów muzyki cerkiewnej i innych wydarzeń kulturalnych (kręcono tu m.in. film Wesele białoruskie).